Перевод: с казахского на русский

с русского на казахский

әңгіме мазмұны

  • 1 мазмұн

    Казахско-русский словарь > мазмұн

  • 2 мазмұндама

    Казахско-русский словарь > мазмұндама

  • 3 мазмұндау

    изложить; переложить, пересказать

    Казахско-русский словарь > мазмұндау

  • 4 мазмұнды

    Казахско-русский словарь > мазмұнды

  • 5 мазмұнсыз

    бессмысленный, бессодержательный

    Казахско-русский словарь > мазмұнсыз

  • 6 мазмұны

    Казахско-русский словарь > мазмұны

  • 7 мазмұн

    содержание (1. баяндаудың негізгі мәні, 2. бөлімдердің тізбесі, тараулар)

    Казахско-русский экономический словарь > мазмұн

  • 8 мазмұндама

    Казахско-русский экономический словарь > мазмұндама

  • 9 мазмұн

    содержание, сущность, оглавление

    Казахско-русский словарь для учащихся и студентов > мазмұн

  • 10 мазмұндама

    1) изложение 2) реферат 3) коммюнике

    Казахско-русский словарь для учащихся и студентов > мазмұндама

  • 11 мазмұндау

    излагать, пересказать

    Казахско-русский словарь для учащихся и студентов > мазмұндау

  • 12 мазмұнды

    содержательный

    Казахско-русский словарь для учащихся и студентов > мазмұнды

  • 13 бухгалтерлік теңгерімнің мазмұны

    Казахско-русский экономический словарь > бухгалтерлік теңгерімнің мазмұны

  • 14 депозитарийлік шарттың мазмұны

    Казахско-русский экономический словарь > депозитарийлік шарттың мазмұны

  • 15 жұмыстың мазмұндылығы

    Казахско-русский экономический словарь > жұмыстың мазмұндылығы

  • 16 жұмыстың мазмұнын талдау

    Казахско-русский экономический словарь > жұмыстың мазмұнын талдау

  • 17 Банк инновациялары

    Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.

    Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.

    Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.

    Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.

    Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.

    Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт:

    - жеке-дара;

    - единичный;

    - көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.

    - массовый.

    Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.

    Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.

    Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.

    Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.

    Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.

    Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.

    Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.

    Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт может быть в форме:

    - мүлік;

    - имущества;

    - мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.

    - имущественного права.

    Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.

    Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.

    Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.

    Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.

    Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:

    Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:

    - ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;

    - формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;

    - қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;

    - методы планирования финансовых показателей;

    - әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;

    - методология составления финансовых планов разных видов;

    - қаржы талдауының тәсілдері;

    - приемы финансового анализа;

    - банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;

    - формы организации финансовой работы в банке;

    - капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.

    - интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.

    Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:

    Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:

    - шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;

    - вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;

    - инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;

    - обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);

    - инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.

    - является основой механизма анализа и планирования инновации.

    На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?

    Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:

    Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:

    - қаржы нарығын зерттеу;

    - исследование финансового рынка;

    - нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;

    - исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;

    - банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;

    - исследование продолжительности жизни банковской инновации;

    - банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);

    - разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);

    - баға саясаты;

    - политику цен;

    - жарнама;

    - рекламу;

    - банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;

    - мероприятия по продвижению банковской инновации;

    - банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;

    - организацию продажи (сбыта) банковской инновации;

    - банк инновациясын қайта тарату (диффузия).

    - диффузию банковской инновации.

    Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:

    Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:

    - жаңа банк өнімін әзірлеу;

    - разработка нового банковского продукта;

    - нарыққа шығу;

    - выход на рынок;

    - нарықтың дамуы;

    - развитие рынка;

    - нарықтың тұрақтануы;

    - стабилизация рынка;

    - нарықтың өрлеуі;

    - уменьшение рынка;

    - нарықтың азаюы;

    - подъем рынка;

    - нарықтың құлдырауы.

    - падение рынка.

    Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.

    Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.

    Своп:

    Своп подразделяется на:

    - валюталық;

    - валютный;

    - пайыздық;

    - процентный;

    - валюталық-пайыздық;

    - валютно-процентный;

    - нөл купондық своп болып бөлінеді.

    - своп с нулевым купоном.

    Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.

    Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).

    Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.

    Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.

    Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.

    Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.

    Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.

    Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.

    НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.

    Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.

    Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.

    Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.

    В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?

    Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.

    Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.

    Казахско-русский экономический словарь > Банк инновациялары

  • 18 Банк инновациялары

    Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.

    Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.

    Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.

    Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.

    Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.

    Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт:

    - жеке-дара;

    - единичный;

    - көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.

    - массовый.

    Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.

    Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.

    Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.

    Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.

    Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.

    Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.

    Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.

    Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.

    Жаңа банк өнімі:

    Новый банковский продукт может быть в форме:

    - мүлік;

    - имущества;

    - мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.

    - имущественного права.

    Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.

    Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.

    Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.

    Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.

    Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:

    Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:

    - ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;

    - формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;

    - қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;

    - методы планирования финансовых показателей;

    - әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;

    - методология составления финансовых планов разных видов;

    - қаржы талдауының тәсілдері;

    - приемы финансового анализа;

    - банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;

    - формы организации финансовой работы в банке;

    - капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.

    - интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.

    Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:

    Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:

    - шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;

    - вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;

    - инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;

    - обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);

    - инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.

    - является основой механизма анализа и планирования инновации.

    На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?

    Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:

    Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:

    - қаржы нарығын зерттеу;

    - исследование финансового рынка;

    - нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;

    - исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;

    - банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;

    - исследование продолжительности жизни банковской инновации;

    - банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);

    - разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);

    - баға саясаты;

    - политику цен;

    - жарнама;

    - рекламу;

    - банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;

    - мероприятия по продвижению банковской инновации;

    - банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;

    - организацию продажи (сбыта) банковской инновации;

    - банк инновациясын қайта тарату (диффузия).

    - диффузию банковской инновации.

    Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:

    Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:

    - жаңа банк өнімін әзірлеу;

    - разработка нового банковского продукта;

    - нарыққа шығу;

    - выход на рынок;

    - нарықтың дамуы;

    - развитие рынка;

    - нарықтың тұрақтануы;

    - стабилизация рынка;

    - нарықтың өрлеуі;

    - уменьшение рынка;

    - нарықтың азаюы;

    - подъем рынка;

    - нарықтың құлдырауы.

    - падение рынка.

    Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.

    Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.

    Своп:

    Своп подразделяется на:

    - валюталық;

    - валютный;

    - пайыздық;

    - процентный;

    - валюталық-пайыздық;

    - валютно-процентный;

    - нөл купондық своп болып бөлінеді.

    - своп с нулевым купоном.

    Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.

    Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).

    Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.

    Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.

    Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.

    Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.

    Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.

    Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.

    НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.

    Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.

    Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.

    Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.

    В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?

    Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.

    Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк инновациялары

  • 19 лизингілік операциялар

    Лизинг кәсіпкерлік қызмет үшін мүлікті (яғни затты, объектіні) пайдалануға берумен байланысты ұзақ мерзімді жалгерлік нысаны дегенді білдіреді. Лизинг – бір мезгілде жасалатын үш операцияның: жалға алудың, несие берудің және материалдық-техникалық жабдықтаудың бірыңғай кешені.

    Лизинг означает форму долгосрочной аренды, связанную с передачей в пользование имущества (т.е. предмета, объекта) для предпринимательской деятельности. Лизинг – это единый комплекс трех одновременно совершаемых операций: аренды, кредитования и материально-технического снабжения.

    Еркін айналысқа түсуіне тыйым салынған мүліктен, сондай-ақ жер телімдері мен табиғи объектілерден басқа кәсіпкерлік қызмет үшін пайдаланылуы мүмкін кез келген тұтынылмайтын заттар лизинг заты бола алады.

    Предметом лизинга могут быть любые непотребляемые вещи, которые могут быть использованы для предпринимательской деятельности, за исключением имущества, запрещенного для свободного обращения, а также земельных участков и природных объектов.

    Лизингілік мәмілеге:

    В лизинговой сделке участвуют:

    - лизинг беруші;

    - лизингодатель;

    - лизинг алушы;

    - лизингополучатель;

    - лизинг затын сатушы қатысады.

    - продавец предмета лизинга.

    Лизинг беруші – лизингілік қызметті жүзеге асырушы, яғни лизинг үшін арнайы сатып алынған мүлікті шарт бойынша лизингіге беруші шаруашылық жүргізуші субъект (лизингілік компания, банк, т.б.). Басқаша айтқанда, лизинг беруші – осы мүлікті жалға беруші. Лизинг беруші лизинг шарты бойынша лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және бұл мүлікті лизинг алушыға ақы үшін кәсіпкерлік мақсатта уақытша иеленуге және пайдалануға міндеттенеді.

    Лизингодатель представляет собой хозяйствующий субъект (лизинговая компания, банк и т.д.) или индивидуального предпринимателя, осуществляющего лизинговую деятельность, т.е. передачу по договору в лизинг специально приобретенного для этого имущества. Иначе говоря, лизингодатель – это арендодатель данного имущества. Лизингодатель по договору лизинга обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и предоставить лизингополучателю это имущество за плату во временное владение и пользование для предпринимательских целей.

    Лизинг алушы – мүлікті лизинг шарты бойынша пайдалануға алушы азамат, шаруашылық жүргізуші субъект. Басқаша айтқанда, лизинг алушы – жалгер (жалға алушы).

    Лизингополучатель – это гражданин или хозяйствующий субъект, получающий имущество в пользование по договору лизинга. Иначе говоря, лизингодатель – это арендатор.

    Лизингілік мүлікті сатушы – шаруашылық жүргізуші субъект – машиналар мен жабдықтарды дайындаушы, сондай-ақ лизинг заты болып табылатын мүлікті сатушы басқа бір шаруашылық жүргізуші субъект немесе азамат.

    Продавец лизингового имущества – хозяйствующий субъект – изготовитель машин и оборудования, а также другой хозяйствующий субъект или гражданин, продающий имущество, являющееся предметом лизинга.

    Лизинг шарты жазбаша нысанда жасалады. Лизинг шартының атауында оның нысаны, тұрпаты және түрі айқындалады.

    Договор лизинга заключается в письменной форме. В названии договора лизинга определяются его форма, тип и вид.

    Лизинг шартында мынадай елеулі ережелер болады:

    Договор лизинга содержит следующие существенные положения:

    - лизинг затының дәл сипаттамасы;

    - точное описание предмета лизинга;

    - берілетін меншік құқықтарының көлемі;

    - объем передаваемых прав собственности;

    - лизинг затын табыстайтын жердің атауы және табыстау тәртібін көрсету;

    - наименование места и указание порядка передачи предмета лизинга;

    - лизинг шартының қолданылу мерзімін көрсету;

    - указание срока действия договора лизинга;

    - лизинг затын теңгерімдік есепке алу тәртібі;

    - порядок балансового учета предмета лизинга;

    - лизинг затын ұстау және жөндеу тәртібі;

    - порядок содержания и ремонта предмета лизинга;

    - лизинг беруші кешенді лизинг шартының негізінде көрсететін қосымша қызметтер тізбесі;

    - перечень дополнительных услуг, предоставленных лизингодателем на основании договора комплексного лизинга;

    - лизинг шартының жалпы сомасын көрсету және лизинг берушіге төленетін сыйақысының мөлшері;

    - указание общей суммы договора лизинга и размер вознаграждения лизингодателя;

    - есеп айырысу тәртібі (төлем төлеу кестесі);

    - порядок расчетов (график платежей);

    - егер шартта өзге жәйіт көзделмесе, лизинг берушінің немесе лизинг алушының лизинг затын лизинг шартымен байланысты қатерлерден сақтандыру міндеттемесін айқындау.

    - определение обязательства лизингодателя или лизингополучателя застраховать предмет лизинга от связанных с договором лизинга рисков, если иное не предусмотрено договором.

    Лизинг беруші лизинг шарт бойынша:

    Лизингодатель по договору лизинга обязуется:

    - қаржы немесе аралас лизингіні жүзеге асырған жағдайда лизинг алушыға белгілі бір мүлікті белгілі бір ақыға табыстау үшін белгілі бір сатушыдан (жеткізушіден) өз меншігіне сатып алуға немесе бұрын сатып алынған мүлікті белгілі бір мерзімге белгілі бір шарттар негізінде лизинг заты ретінде табыстауға;

    - в случае осуществления финансового или смешанного лизинга приобрести у определенного продавца (поставщика) в собственность определенное имущество для его передачи за определенную плату или передать ранее приобретенное имущество на определенный срок, на определенных условиях в качестве предмета лизинга лизингополучателю;

    - лизинг шартының мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттерді орындауға міндеттенеді.

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    Лизинг алушы:

    Лизингополучатель обязуется:

    - лизинг беру шартында көзделген тәртіппен лизинг затын беруге;

    - принять предмет лизинга в порядке, предусмотренном договором лизинга;

    - лизинг берушіге оның инвестициялық шығынын өтеуге, оған сыйақы төлеуге;

    - возместить лизингодателю его инвестиционные затраты и выплатить ему вознаграждение;

    - лизинг шартының күші біткеннен кейін, егер шартта басқа жәйіт көзделмесе, лизинг затын қайтарып беруге немесе лизинг затын сатып алу-сату шарты негізінде меншігіне сатып алуға;

    - по окончании действия договора лизинга возвратить предмет лизинга, если иное не предусмотрено договором лизинга, или приобрести предмет лизинга в собственность на основании договора купли-продажи;

    - шарт мазмұнынан туындайтын басқа да міндеттемелерді орындауға міндеттенеді.

    - выполнить другие обязательства, вытекающие из содержания договора лизинга.

    Лизингіні былайша жіктеуге болады:

    Лизинг можно классифицировать следующим образом:

    - нысаны бойынша;

    - по форме;

    - тұрпаты бойынша;

    - по типу;

    - түрі бойынша.

    - по виду.

    Нысаны бойынша лизинг ішкі және халықаралық лизингілерге бөлінеді. Ішкі лизингіде лизинг алушы, лизинг беруші және сатушы Қазақстанның резиденттері болып табылады. Халықаралық лизингіде лизинг беруші немесе лизинг алушы Қазақстанның бейрезиденттері болып табылады.

    По форме лизинг подразделяется на внутренний и международный лизинги. Во внутреннем лизинге лизингодатель, лизингополучатель и продавец являются резидентами Казахстана. При международном лизинге лизингодатель или лизингполучатель являются нерезидентами Казахстана.

    Тұрпаты бойынша лизинг ұзақ мерзімді (3 жылға дейін), орта мерзімді (1,5 жылдан 3 жылға дейін) және қысқа мерзімді болып бөлінеді.

    По типам лизинг подразделяется на долгосрочный (до 3 лет), среднесрочный (от 1,5 до 3 лет) и краткосрочный.

    Түрлері бойынша лизинг қаржылық және оперативтік лизингілерге бөлінеді.

    По видам лизинг подразделяется на финансовый и оперативный.

    Қаржылық лизинг – лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті белгілі бір сатып алушыдан меншігіне сатып алуға және осы мүлікті лизинг заты ретінде белгілі бір ақы үшін, белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде уақытша иеленуге және пайдалануға беруге міндеттенетін лизинг түрі.

    Финансовый лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель обязуется приобрести в собственность указанное лизингополучателем имущество у определенного продавца и передать лизингополучателю данное имущество в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Оперативтік лизинг – лизинг беруші тәуекелді өз мойнына алып мүлікті сатып алатын, кейіннен оны белгілі бір ақы үшін лизинг заты ретінде белгілі бір мерзімге және белгілі бір шарттар негізінде лизинг алушыға уақытша иеленуге және пайдалануға беретін лизинг түрі.

    Оперативный лизинг – это вид лизинга, при котором лизингодатель закупает имущество на свой риск, а после передает его лизингополучателю в качестве предмета лизинга за определенную плату, на определенный срок и на определенных условиях во временное владение и в пользование.

    Лизингінің мерзімі ұзақтығы жағынан лизинг затының толық тозымпұлына (амортизациясына) тең не одан асып түседі. Лизинг шартының қолданылу мерзімі аяқталғаннан кейін лизинг заты лизинг алушының меншігіне өтеді. Лизинг мерзімі шарт бойынша белгіленеді.

    Срок лизинга по продолжительности равен сроку полной амортизации предмета лизинга или превышает его. По окончании срока действия договора лизинга предмет лизинга переходит в собственность лизингополучателя. Срок лизинга устанавливается по договору.

    Лизингілік төлемдер бойынша айырысуды үш әдіспен жүргізіледі:

    Расчет по лизинговым платежам производится тремя методами:

    - ақы төлеудің тиянақталған сомасымен төлеу;

    - с фиксированной суммой оплаты;

    - аванспен төлеу;

    - с авансом;

    - ең төмен төлемдермен төлеу әдісімен.

    - методом минимальных платежей.

    Онда мынадай қосымша қызметтер көрсету қамтылуы мүмкін:

    Лизинговая сделка может включать в себя оказание дополнительных услуг:

    - зияткерлік меншікке құқықты (ноу-хауды, лицензиялық құқықтарды, тауар белгілеріне, маркаларға құқықтарды, т.б.) сатып алу;

    - приобретение прав на интеллектуальную собственность (ноу-хау, лицензионных прав, прав на товарные знаки, марки и др.);

    - құрастыру жұмыстарын жүзеге асыру;

    - осуществление шеф-монтажных работ;

    - кейінгі кепілдікті қызметтер көрсету және жөндеу, т.б.

    - послегарантийное обслуживание, ремонт и др.

    Лизинг шаруашылық жүргізуші субъектінің негізгі қорларды алуына және ақшаны айналымнан алмастан оларды пайдалануына мүмкіндік береді.

    Лизинг позволяет хозяйствующему субъекту получить основные фонды и начать их эксплуатацию, не отвлекая деньги из оборота.

    Банк өз клиентіне лизингі-лік келісім арқылы жабдық сатып алуды ұсына алады, бұл келісім бойынша банк жабдықты сатып алып, клиентке жалға береді.

    Банк может предложить своему клиенту обрести оборудование с помощью лизингового соглашения, по которому банк покупает оборудование и сдает в аренду клиенту.

    Какие условия должен выполнить клиент для заключения лизингового договора.

    Жасасқан шартқа сәйкес клиент лизингілік төлемдер төлеуге тиіс, бұл төлемдер, сайып келгенде, банкінің сатып алып, жалға берген жабдығының құнын толық жабады.

    В соответствии с заключенным договором клиент должен вносить лизинговые платежи, которые в конечном счете полностью покрывают стоимость купленного банком и сданного в аренду оборудования.

    * * *

    Казахско-русский экономический словарь > лизингілік операциялар

  • 20 Қаржы операциялары, сақтандыру

    Финансовые операции, страхование

    Тауарды сақтандыруды алушы мойнына алады.

    Страхование товара берет на себя получатель.

    Тауарды біздің есебімізден сақтандырыңызшы.

    Застрахуйте, пожалуйста, товар за наш счет.

    Сақтандыру қоғамына.

    В страховое общество.

    Егер бұл келісімшартта көзделген болса.

    Если это предусмотрено контрактом.

    Кеше біз... сақтандыру шартына қол қойдық.

    Вчера мы подписали договор... страхования.

    Кезекті сақтандыру жарнасын.

    Очередной страховой взнос.

    Біз сақтандыру шарты жөніндегі міндеттемелерден өзімізді босатамыз.

    Мы освобождаем себя от обязательств по договору страхования.

    Вы имеете право на застрахованное имущество.

    Біз сақтандырылған мүлікке құқықтан бас тартамыз.

    Мы отказываемся от права на застрахованное имущество.

    Сақтандыру келісімшартының барлық шарттары бізді қанағаттандырады.

    Нас устраивают все условия контракта страхования.

    Ең алдымен сіздер сақтандыру бойынша салықтар төлеуге тиіссіздер.

    Прежде всего вы должны уплатить налоги по страхованию.

    Барлық ресімдеулер орындалған бойда.

    Как только будут выполнены все формальности.

    Біз... полисін алдық.

    Мы получили полис...

    - на путешествие.

    Сізде... бар ма?

    У вас есть...?

    ... жазып берді?

    Кем был выписан...?

    Сіз... мазмұнымен таныстыңыз ба?

    Вы познакомились с содержанием...?

    Біз... сақтандыру полисінің шарттарын қарап шықтық.

    Мы рассмотрели условия страхования полиса... по небрежности

    Біз сақтандыру жауапкершілігінің өзгертілуі мүмкіндігін көздейтін полис толтырдық.

    Мы составили полис, предусматривающий возможность изменения страховой ответственности.

    Біз сізге... табыс еттік.

    Мы представили вам...

    - страховой полис.

    Сіз... келе ме?

    Вы хотите... ?

    Біз толық (толық емес) құнға сақтандыру жасадық.

    Мы произвели страхование в полную (неполную) стоимость.

    ... сақтандыру шығынын кім көтереді?

    Кто будет нести расходы по страхованию от... ?

    Біз... сақтандырдық.

    Мы застраховали...

    - завод.

    Сіз сақтанушының... зерделедіңіз бе?

    Вы изучили... страхователя?

    Вы знакомы с условиями, принятыми в страховой практике?

    Сіздің... құқыңыз бар.

    Вы имеете право на...

    - застрахованное имущество.

    ... қалай жүзеге асырылады?

    Как будет осуществляться... ?

    Біз сақтандыру оқиғасының басталуы мүмкіндігін ескеруге тиіспіз.

    Мы должны учитывать возможность наступления страхового случая.

    Сақтандырушының мүдделері қорғалуға тиіс.

    Интересы страховщика должны охраняться.

    Сақтандыру практикасында... орын алады.

    В страховой практике имеют место...

    - смешанные страховые риски.

    Сақтандыру туралы келісімшарт жекеменшіктік залалдарды өтеуді көздейді.

    Контракт о страховании предусматривает возмещение частных убытков.

    Біз қызметкерлердің өндірістік қатерлер мен жазатайым оқиғалардан сақтандырылуын қамтамасыз етеміз?

    Мы обеспечим страхование персонала от производственных рисков и несчастных случаев.

    Біз тек объектілерді ғана емес, сонымен бірге құрылыстың мүліктік құндылықтарын да өрттен және дүлей апаттардан сақтандырамыз.

    Мы страхуем не только объекты, но и материально-имущественные ценности строительства от пожаров и стихийных бедствий.

    Ал егер мұндай жағдай туа қалса, шығындарды кім төлейді?

    А кто оплатит расходы, если такая ситуация возникнет?

    Шығындар объектінің құнына жатқызылады.

    Расходы будут отнесены на стоимость объекта.

    Казахско-русский экономический словарь > Қаржы операциялары, сақтандыру

См. также в других словарях:

  • мазмұндал — мазмұнда етістігінен жасалған ырықсыз етіс …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • мазмұндалу — мазмұндал етістігінің қимыл атауы. Батырларға жекежеке тақырыпшалар арналыпты. Әрі м а з м ұ н д а л у ы да ойдағыдай (Қаз. әдеб., 08.05.1987, 7) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • мән-мазмұн — зат. Бір нәрсенің мәні, мағынасы, мазмұны. Бұл өлеңдер – рухани м ә н м а з м ұ н ы қатпар қатпар поэтикалық тебіреніс (Қ.Толыбаев, Бабақан., 152) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • Бейсаналық — – 1) адамның жүріс тұрысында өзінен өзі (автоматически), сананың қатысуынсыз, ойланбай, дағды бойынша іс қимылдар жасау қасиетінің барлығы (бар болуы); 2) индивидтің өзінің білуінсіз өтетін, іске асатын психикалық (менталдық) қызметінің әртүрлі… …   Философиялық терминдердің сөздігі

  • Сана — философия, психология, әлеуметтануда адам психикасының маңызды жүйелі компонентін (бөлігін) сипаттайтын іргелі ұғым. Сана адамды жануарлар әлемінен айыратын, бөлетін оның тектік белгісі. Ол адамның қазіргі типінің ұзақ эволюциясы мен қалыптасу… …   Философиялық терминдердің сөздігі

  • әскери құпияларға жатқызылатын экономикалық мәліметтер — Қазақстан Республикасының қорғаныс қабілетіне, қауіпсіздігіне, саяси немесе экономикалық мүдделеріне зиян келтіруі мүмкін халықаралық шарттарды әзірлеу, жасасу, олардың күшін жоюға дайындау, мазмұны немесе орындалуы туралы мәліметтер; – егер бұл… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • әскери саладағы мемлекеттік құпияларға жатқызылатын мәліметтер — әскерлерді қолданудың жоспарларын, жедел жоспарларды, жауынгерлік басқару құжаттарын, әскерлерді жауынгерлік даярлықтың әр түрлі дәрежесіне келтіру жөніндегі құжаттарды ашатын мәліметтер; – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің стратегиялық… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жаттығу мәнісі — (Замысел учения) жаттығуды ұйымдастыру мен жүргізудің негізгі мазмұны. Ол картада өңделіп жасалады. Әдетте, жаттығу мәнісінде төмендегілер бейнеленеді; тақырыптар, оқу жаттығуына қатысатын әскер құрамы, моторесурстар, оқ дәрі және имитациялық… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • оперативтік өнер — (Оперативное искусство) Қарулы Күштер түрлерінің, бірлестіктерінің біріккен және жеке операцияларын (жауынгерлік қимылдарын) дайындау және жүргізу тарихы мен практикасын қамтитын әскери өнердің құрама бөлігі. О.ө. стратегия мен тактиканың… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • тексерулер — (Проверки) әскери бөлімдер, құрамалар, әскери оқу орындары мен әскери мекемелердің шынайы жағдайын, жеке құраммен әскери қызметті жүргізу, заңдарды, директиваларды, бұйрықтарды (үкімдерді) орындау сапасын анықтау, сонымен қатар кемшіліктер мен… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • ұрыс барысында атысты басқару — Ұ.б.а.б ға мына шаралар кіреді: қарсыластың нысаналарын барлау, оларды бағалау, жою кезектілігін анықтау, нысананы көрсету, нысаналарды жою үшін қарудың және оқтың түрін, атыс жүргізудің әдісі мен атыстың түрін таңдау; атыс ашу мерзімін анықтау;… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»